Literatuurstudie naar de effecten van het wel of niet koud bevochtigen van zuurstof met een lage stroomsnelheid van 6 liter per minuut of minder.

Probleembeschrijving
Onder de verpleegkundigen van de afdeling D2 Longgeneeskunde in het St. Antonius Ziekenhuis leefde de vraag wanneer zuurstof nu wel of niet bevochtigd moet worden en wat de effecten/gevolgen hiervan zijn. Het St. Antonius Ziekenhuis heeft een protocol voor zuurstoftoediening waaruit blijkt dat bij meer dan 4 liter zuurstof per minuut moet worden bevochtigd (St. Antonius, persoonlijke communicatie, 26 februari 2020). Echter is dit protocol summier onderbouwd. Bovendien benoemt de Werkgroep Infectie Preventie (2009) dat het twijfelachtig is of het bevochtigen van lucht bij een zuurstofstroom van 2 tot 8 l/min toegevoegde waarde heeft.
Onderzoeksvraag
Leidt het koud bevochtigen van zuurstof bij volwassen patiënten met 6 liter per minuut of minder via een neusbril tot minder complicaties?
P: Patiënten met een neusbril met minder dan of gelijk aan 6 liter zuurstof per minuut opgenomen in het ziekenhuis I: Bevochtigen van zuurstof met koud gedestilleerd water C: Niet bevochtigen van zuurstof O: Comfort van patiënten, opnameduur, minder complicaties: bloedneuzen, droge neus en/of keel, infectie en contaminatie bacteriën
Zoekstrategie
In deze literatuurstudie wordt een Critical Appraisal of a Topic (CAT) gemaakt. In twee databanken is gezocht, Pubmed en de Cochrane Library. Voor het zoeken naar literatuur zijn er in- en exclusiecriteria en zijn er keywords en zoektermen opgesteld.
Kritische beoordeling (betrouwbaarheid)
Deze literatuurstudie is tot stand gekomen aan de hand van vijf wetenschappelijke artikelen die voldeden aan de in- en exclusiecriteria en als (zeer) goed beoordeeld waren via de Hogeschool Utrecht beoordelingslijst wetenschappelijke publicaties.
Resultaten
De vijf geïncludeerde artikelen zijn in overeenstemming over de resultaten en conclusie, namelijk dat het niet bevochtigen van minder dan of gelijk aan 5 liter zuurstof per minuut een gunstiger effect heeft dan het wel bevochtigen van zuurstof met een lage stroomsnelheid. Bevochtigde zuurstof kan een belangrijke rol spelen in het ontstaan van luchtweginfecties. Daarnaast is geen verschil gevonden tussen het wel of niet bevochtigen van zuurstof minder dan of gelijk aan 5 liter per minuut in de volgende complicaties: een droge neus en/of keel, bloedneuzen, ongemak op de borst, geur van het zuurstof, verandering in slijmproductie, hoofdpijn, hoesten, saturatie en opnameduur. Wel dient altijd te worden gekeken naar omgevings- en individuele factoren van de patiënt om zuurstof te bevochtigen, wat van invloed kan zijn op het ontstaan van complicaties.
Conclusie
Op basis van de bevindingen van deze literatuurstudie kan aangenomen worden dat het bevochtigen van zuurstof bij 5 liter per minuut of minder geen effect heeft. Uitspraken over zuurstof toediening tussen de 5 liter per minuut tot 6 liter per minuut kunnen niet gedaan worden, omdat in de gebruikte artikelen hier geen onderzoek naar gedaan is.
Toepassing in de praktijk
Door zuurstof met een lage stroomsnelheid van 5 liter per minuut of minder niet te bevochtigen heeft dit een gunstiger effect dan het wel bevochtigen op de kans op infecties, tijd van de verpleegkundige en materiaalkosten.
Aanbeveling
Deze literatuurstudie kan door het St. Antonius ziekenhuis gebruikt worden om het protocol voor zuurstoftoediening wetenschappelijk te onderbouwen en te baseren op recente inzichten, zodat de verpleegkundigen op de hoogte zijn van de effecten en gevolgen van het wel of niet bevochtigen van zuurstof. Aanbevolen wordt een klinische les voor de verpleegkundigen te organiseren, zodat de verpleegkundigen dezelfde kennis hebben en eenduidig handelen bij zuurstoftherapie.